ΣΤΗΝ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
Ἐν τῷ φωτὶ τῆς δόξης τοῦ προσώπου σου, Κύριε, πορευσόμεθα. (ψ. 88, 16β΄ – 17α΄)
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά.
Ἡ μεγάλη ἀγάπη τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸν ἄνθρωπον κατέβασε τὸν Θεὸν Λόγον ἀπὸ τὸν οὐρανὸν εἰς τὴν γῆν καὶ τὸν ἔκαμε καὶ ἄνθρωπον. Ἡ μεγάλη πατρικὴ στοργὴ καὶ εὐσπλαγχνία δὲν ἄφησε τὸν Θεὸν νὰ βλέπῃ τυραννούμενον ὑπὸ τοῦ πλάσματος Του ἀπὸ τὸν ἀρχέκακον καὶ ἀνθρωποκτόνον διάβολον. Διὰ τοῦτο, ὅταν ἦλθε τὸ πλήρωμα τοῦ χρόνου, ὅταν θεία προνοίᾳ διὰ τῶν προφητῶν προεκηρύχθη ἡ ἔλευσις τοῦ Χριστοῦ εἰς τὴν γῆν, καὶ ἀνεμένετο ἀκόμη καὶ ἀπὸ τὸν εἰδωλολατρικὸν κόσμον νὰ ἔλθῃ κάποιος ἀπὸ τὸν οὐρανὸν διὰ νὰ σώσῃ τὸ ἀνθρώπινον γένος (ὅπως ἀπὸ τὰ Μαντεῖα, τὶς Πυθείες καὶ τὶς Σίβυλλες τῆς Αἰγύπτου εἶχε διαδοθῇ), τότε ἔλαβε μέρος ἡ προαιώνιος βουλὴ τοῦ Θεοῦ διὰ τὴν ἐνανθρώπησιν τοῦ Κυρίου.
Ὁ Θεὸς Λόγος, εὐδοκίᾳ τοῦ Πατρὸς καὶ συνεργείᾳ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἀπὸ τῶν ἁγνῶν καὶ παρθενικῶν αἱμάτων τῆς Παναγίας Παρθένου καὶ Θεοτόκου, προσέλαβεν τὴν ἀνθρώπινον φύσιν καὶ ἥνωσεν αὐτὴν μὲ τὴν θείαν, ἀτρέπτως, ἀσυγχύτως, ἀχωρίστως καὶ ἀδιαιρέτως. Ἔτσι, ἀπὸ τέλειος Θεὸς ἔγινεν καὶ τέλειος ἄνθρωπος. Ἦταν, ὅμως, ἀπολύτως ἀπαραίτητον εἰς τοὺς ἀνθρώπους διὰ τὴν σωτηρίαν των, νὰ τὸν ὑποπτεύωνται, νὰ παραδέχωνται ὅτι Αὐτὸς εἶναι ὁ ἀναμενόμενος Μεσσίας, ὁ Χριστός, τοῦ ὁποίου προεῖπον τὴν ἔλευσιν εἰς τὸν κόσμον.
Ὁ Ἴδιος ὁ Χριστὸς ἐκήρυξεν ὅτι· «Αὕτη δέ ἐστιν ἡ αἰώνιος ζωή, ἵνα γινώσκωσιν σὲ τὸν μόνον ἀληθινὸν Θεὸν καὶ ὃν ἀπέστειλας Ἰησοῦν Χριστόν» (Ἰω. ΙΖ΄ 3). Ὁ Χριστὸς ἦλθε νὰ ἀποκαλύψῃ εἰς τοὺς ἀνθρώπους τὴν πραγματικὴν ἀλήθειαν περὶ τοῦ Θεοῦ. Διὰ τοῦτο, κατὰ τὴν ἀρχὴν τοῦ εὐαγγελικοῦ κηρύγματος εἰς τὴν Βάπτισίν Του, ἔδειξεν τὸ πρόσωπον τοῦ Θεοῦ, μὲ τὴν φωνὴν τοῦ Θεοῦ Πατρὸς καὶ μὲ τὴν ἐν εἴδει περιστερᾶς ἐμφάνειαν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἡ ἴδια φανέρωσις τῆς Ἁγίας Τριάδος ἔγινεν καὶ μετὰ τὴν Μεταμόρφωσιν τοῦ Χριστοῦ εἰς τὸν Θαβώριον ὄρος. Εἰς ὅλον τὸ διάστημα τῆς ζωῆς Του, ὁ Χριστὸς ἐπλήρωσε τὴν σκιαδῶδην καὶ τυπικῶς κηρυττομένην καὶ νομισθεῖσαν θείαν διὰ τοῦ Μωσαϊκοῦ νόμου, μὲ τὴν οὐράνιον διδασκαλίαν καὶ τὴν τελειότητα τοῦ Εὐαγγελικοῦ νόμου.
Ἐκ τῶν πολλῶν καὶ ὑπερφυσικῶν θαυμάτων διεπιστεύθη ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ καὶ Θεός. Μὲ τὴν πάνσοφον διδασκαλίαν Του ἔδειχνε εἰς τοὺς ἀνθρώπους τὸν δρόμον τῆς ἀρετῆς, τὴν στενὴν καὶ τεθλιμμένην ὁδόν. Εἰς τὰς διδαχὰς τοῦ Κυρίου, τὰς παραβολὰς Του, πολλὰκις ἀνεφέρετο εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, διὰ τὸν παράδεισον καὶ τὴν δόξαν τῶν δικαίων εἰς τὴν μέλλουσαν ἐν οὐρανοῖς ζωήν.
Ὅταν ἐπλησίασεν ὁ καιρὸς τοῦ πάθους, γνωρίζων ποία μεγάλη δοκιμασία θὰ ἐπέφερε εἰς τοὺς μαθητὰς καὶ εἰς ὅλους τοὺς πιστοὺς ὁ θάνατός Του, διὰ νὰ τοὺς στηρίξῃ, ἤθελε νὰ δώσῃ ἐναργῆ πληροφορίαν καὶ ἀπόδειξιν διὰ τὴν μελλούσαν δόξαν τῶν δικαίων, μὲ τὸ θαῦμα τῆς μεταμορφώσεώς Του.
Ἔτσι, σαράντα ἡμέρας πρὸ τοῦ σταυρικοῦ θανάτου, ἀνήλθε ἐπὶ τὸ προφητευθὲν ὄρος τοῦ Θαβὼρ καὶ ἐμπρὸς εἰς τοὺς μαθητὰς Πέτρον καὶ Ἰάκωβον καὶ Ἰωάννην μετεμορφώθη, ἀλλάζων τὴν συνηθισμένην μορφήν. «Ἐλάμψεν τὸ πρόσωπον Αὐτοῦ ὡς ὁ ἥλιος, τὰ δὲ ἱμάτια Αὐτοῦ ἐγένετο λευκὰ ὡς τὸ φῶς». Ἀπεκάλυψεν τὴν φυσικὴν δόξαν τῆς θεότητος. Ἡ συνηθισμένη μορφὴ, τὴν ὁποίαν εἶχεν εἰς τὴν γῆν, ἦτο ἡ μορφὴ τοῦ δούλου (τοῦ ἀνθρώπου), τὴν ὁποίαν ἀνέλαβεν συγκαταβὰς διὰ νὰ σώσῃ τὸν ἄνθρωπον.
Ὅπως ἐξηγοῦν οἱ Ἅγιοι· «Ὁ Κύριος ἀστράπτων ἐπάνω εἰς τὸ ὄρος ὑπερβολικὰ· δὲν ἔγινεν βέβαια τότε διαυγέστερος ἢ ὑψηλότερος ἑαυτοῦ· κάθε ἄλλο, ἐφάνη ὅ,τι ἦτο καὶ προηγουμένως διὰ τοὺς ἐκλεκτοὺς μαθητὰς ποὺ ἐμυοῦντο τὰ ὑψηλότερα» (P.G. 97, 848 ΑΒ, Ἀνδρέου Κρήτης).
Ἐφάνησαν συγχρόνως ἐνώπιον τοῦ Χριστοῦ οἱ μεγαλύτεροι τῶν προφητῶν, Μωϋσῆς καὶ Ἠλίας, μὲ δουλικὴν μορφήν, συλλαλούντες μὲ τὸν Χριστόν, διὰ νὰ πιστευθῇ ὑπὸ τῶν δυσπιστούντων ὅτι ὁ Χριστὸς δὲν εἶναι προφήτης μόνον, ἀλλὰ ὁ Θεὸς τῶν προφητῶν.
Εἰς τὴν Μεταμόρφωσιν τοῦ Κυρίου ἐφανερώθη πάλιν ἡ Ἁγία Τριάς, ὁ Θεὸς Πατήρ, ὅπως εἰς τὴν ἀρχὴν τοῦ εὐαγγελικοῦ κηρύγματος εἰς τὴν Βάπτισιν, ἐμαρτύρησεν διὰ τὸν Χριστόν· «Οὗτός ἐστιν ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός». Ἔτσι καὶ εἰς τὸ τέλος τοῦ εὐαγγελικοῦ κηρύγματος, εἰς τὴν Μεταμόρφωσιν, μὲ τὴν πατρικὴν φωνὴν ἔκαμε πάλιν τὴν ἴδιαν μαρτυρίαν. Τὸ δὲ Ἅγιον Πνεῦμα ἐφάνη μετὰ τὸ σύμβολον τῆς νεφέλης.
Τὸ φῶς τῆς Μεταμορφώσεως ἦτο ἡ δόξα τῆς θείας φύσεως καὶ κοινὴ ἐνέργεια τῶν Τριῶν Προσώπων τῆς Ἁγίας Τριάδος. Τοῦτο μαρτυροῦν οἱ Ἅγιοι Πατέρες, καὶ εἰδικὰ ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνὸς καὶ μελωδὸς τῆς Ἐκκλησίας, ψάλλων· «Δεῦτέ μοι πείθεσθε λαοί, ἀναβάντες εἰς τὸ ὄρος τὸ Ἅγιον, τὸ ἐπουράνιον· ἀΰλως στῶμεν ἐν πόλει ζῶντος Θεοῦ, καὶ ἐποπτεύσωμεν νοῒ Θεότητα ἄϋλον, Πατρὸς καὶ Πνεύματος, ἐν Υἱῷ μονογενεῖ ἀπαστράπτουσαν».
Ἦτο ἄκτιστον, ὑπερουράνιον καὶ ὑπερκόσμιον τὸ φῶς τῆς Μεταμορφώσεως· ἐπομένως ἦτο καὶ ἀθεώρητον ἀπὸ αἰσθητοὺς ὀφθαλμούς. Πῶς τότε τὸ εἶδον οἱ Ἀπόστολοι;
Μᾶς ἐξηγοῦν οἱ Ἅγιοι Πατέρες πῶς, διὰ νὰ ἰδοῦν οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι εἰς τὸ Θαβώριον Ὄρος τὴν ὑπέρλαμπρον δόξαν τῆς θεότητος, ἔπαθον πρῶτα πνευματικὴν ἀλλοίωσιν τὰ αἰσθητήριά τους καὶ ἀνέβησαν εἰς ὑψηλοτέραν ὑπεραίσθησιν καὶ πνευματικὴν κατάστασιν. Ὅπως λέγει ὁ Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής· «Ἀπὸ τὴν σάρκα μετεβήκαν στὸ Πνεῦμα, μὲ τὴν ἐναλλαγὴν τῶν αἰσθήσεων ποὺ ἐνήργησεν σ’ αὐτοὺς τὸ Πνεῦμα» (P.G. 91, 1128 Α).
Μὲ τὴν Μεταμόρφωσίν Του ὁ φιλάνθρωπος Κύριος ἀφήρεσε ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους τὴν δικαιολογίαν τῆς ἀπιστίας, ἔδειξε φανερὰ τὴν δόξαν καὶ μακαριότητα τῶν δικαίων εἰς τὴν μέλλουσαν καὶ αἰώνιον ζωήν, παρακινῶν ἔτσι τοὺς φιλοθέους καὶ εὐλαβεῖς χριστιανοὺς εἰς τοὺς πνευματικοὺς ἀγῶνας, εἰς τὴν φύλαξιν τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν κάθαρσιν τῆς ψυχῆς ἀπὸ τὰ πάθη, χωρὶς τὴν ὁποίαν δὲν ἠμποροῦμε νὰ γίνωμε μέτοχοι τῆς αἰωνίου ζωῆς.
Πρέπει, λοιπόν, νὰ ὑπερευχαριστοῦμε καὶ νὰ δοξάζωμεν τὸν Ὑπεράγαθον Κύριον, ὁ ὁποῖος ἔκαμε τὰ πάντα διὰ τὴν σωτηρίαν μας.
Ταπεινὸς εὐχέτης
Ὁ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ Γ.Ο.Χ.
† Ὁ Θηβῶν & Λεβαδείας ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
("Θηβαϊκή Φωνή" τεύχος 4 του 2007)
