ΣΤΗΝ ΕΝΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ
2024/08/29
Η ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ ΤΗΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΚΥΡΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
2024/08/18
ΤΟ ΑΚΤΙΣΤΟ ΦΩΣ ΤΟΥ ΘΑΒΩΡ
Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος ως πηγή θεογνωσίας
του θεολόγου κ. Βασιλείου Σκιαδά
Οι άγιοι Πατέρες καθόρισαν να γιορτάζεται ή μεγάλη δεσποτική γιορτή της Θείας Μεταμορφώσεως την 6η Αυγούστου, δηλαδή σαράντα ήμερες πριν από την Ύψωση του Τιμίου Σταυρού. Έκριναν αναγκαία τη μετάθεση της γιορτής, γιατί δεν ταίριαζε ό πανηγυρικός της χαρακτήρας με την πένθιμη περίοδο της Μ. Τεσσαρακοστής, στη διάρκεια της οποίας είχε γίνει. Κι έγινε τότε για να προετοιμάσει τους Αποστόλους για τη δοκιμασία του Θείου Πάθους, αλλά καί για να επιβεβαιώσει κατά κάποιον τρόπο την προαιώνια δόξα Του.
Η ΘΕΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ
Ό Θεάνθρωπος Χριστός δεν έλαβε κατά τη Θεία Μεταμόρφωση κάτι πού δεν είχε. Αντίθετα, οι Απόστολοι ξέφυγαν για λίγο από τα δεσμά του χρόνου καί του χώρου καί γεύτηκαν την πραγματικότητα της θείας δόξας, «καθώς ήδύναντο». «Το φως της Θείας Μεταμορφώσεως», γράφει ό άγιος Γρηγόριος ό Παλαμάς, «αν καί έγινε ορατό με τα σωματικά μάτια για λίγο χρόνο πάνω στη μικρή κορυφή ενός όρους, δε δημιουργείται, ούτε φθείρεται, ούτε συλλαμβάνεται με τις αισθήσεις του ανθρώπου. Το είδαν όμως οί μαθητές, γιατί υπέστησαν μια εναλλαγή των αισθήσεων τους πού έγιναν πνευματικές από σαρκικές».
Με άλλα λόγια το μυστήριο της άπερινόητης Τριαδικής Θεότητας αποκαλύφθηκε μέσα από τις άκτιστες ενέργειες της τόσο, όσο μπορούσαν να αντέξουν τα έκπληκτα μάτια των Αποστόλων κι ακόμη πιο πολύ τα δικά μας βεβαρημένα από την αμαρτία πρόσωπα. Γεύση λοιπόν αθανασίας καί βίωση της αιωνιότητας αποτελούσε για τους θνητούς Μαθητές, αλλά καί για μας ή Μεταμόρφωση του Σωτήρος. ΤΟ ΦΩΣ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ Ό ίδιος ό Κύριος είχε δηλώσει νωρίτερα ότι από τον κύκλο των μαθητών Του κάποιοι θα έβλεπαν τη Βασιλεία του Θεού να έρχεται «εν δυνάμει» (Ματθ. 16,28).
Ό προφητικός αυτός λόγος του Σωτήρος πραγματοποιήθηκε κατά τη Μεταμόρφωση, όταν οί τρεις μαθητές αξιώθηκαν να δουν το έκπαγλο φως της θεότητας Του. Το έκτακτο εκείνο φαινόμενο, δηλαδή, το άκτιστο φως πού περιέβαλε τη μορφή του Σωτήρος, δεν ήταν τίποτε άλλο παρά μία από τίς βασικές άκτιστες ενέργειες της Μίας αλλά Τρισυπόστατης Θεότητας. Ήταν το αιώνιο, το ατελεύτητο, το εκτός τόπου και χρόνου φως της θεότητας.΄
Ήταν το ιδιό το φως της Αναστάσεως πού γέμισε το κενό μνημείο κι έκανε ορατό ό,τι ήταν μέσα σ’ αυτό, παρά το σκοτάδι της νύχτας εκείνης. Το φως αυτό έκανε τίς μυροφόρες γυναίκες να διακρίνουν τους αγγέλους καί να συνομιλήσουν μαζί τους. Ή θέα αυτή του άκτίστου φωτός ήταν ή ανώτερη εμπειρία του Θεού, πού μπορούσαν να λάβουν οί άνθρωποι. “Ας θυμηθούμε τη ρήξη πού επήλθε το 14ο αιώνα ανάμεσα στον εκπρόσωπο της θρησκευτικής φιλοσοφίας δυτικό μοναχό Βαρλαάμ τον Καλαβρό καί τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά με αφορμή το φως της Θείας Μεταμόρφωσης.
Ή αντιπαλότητα εκείνη βασικά στράφηκε στο αν οί θείες ενέργειες είναι κτιστές ή άκτιστες. Τελικά οί πνευματικοί αγώνες του αγίου Γρηγορίου για τίς άκτιστες θείες ενέργειες δικαιώθηκαν από την Εκκλησία.Ποτέ όμως δε μπόρεσαν να εννοήσουν το σοφό θεολόγο καί ασκητή, άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, όσοι σκέπτονται με ανθρωποκεντρικά καί σχολαστικά κριτήρια, όπως ό τότε αντίπαλος του Βαρλαάμ.
Οί βασικές όμως διδασκαλίες του Παλαμά περί διακρίσεως ουσίας καί ενεργειών του Θεού καί κοινωνίας του ανθρώπου με τίς άκτιστες θείες ενέργειες δεν έπαψαν να βρίσκονται στο επίκεντρο της ορθόδοξης πνευματικότητας. Πάντοτε ό Θεός της Άποκαλύψεως καί της λατρευτικής εμπειρίας ήταν αντιμέτωπος με το Θεό της φιλοσοφίας.
Συμπερασματικά θα λέγαμε πώς το φως πού εξέπεμψε ή θεία μορφή του Σωτήρος κατά τη μεταμόρφωση καί το όποιο καταθάμπωσε τους Μαθητές, δεν ήταν ή άμέθεκτη καί απρόσιτη θεία ουσία, αλλά ήταν ή μεθεκτή, προσιτή καί άκτιστη θεία ενέργεια. Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΘΕΟΠΤΙΑΣ Ή επιθυμία των Αποστόλων «καλόν εστίν ημάς ώδε είναι» (Ματθ. 17, 4), να βρίσκονται δηλαδή μόνιμα στο έκπαγλο εκείνο κάλλος της θείας θεοπτίας, εκπληρώνεται από τον Κύριο με την ίδρυση της Εκκλησίας.
Σ’ αυτήν όσοι μετέχουν όχι τυπικά, αλλά ενεργά καί ουσιαστικά, μπορούν ν’ απολαμβάνουν τη λαμπρότητα του προσώπου του Θεού καί τη χαρά της αναστροφής Του.Την εμπειρία αυτή της θεοπτίας την παρέλαβε ή πατερική θεολογία, για να τη μεταφέρει στο πλήρωμα της Εκκλησίας, πού αγωνίζεται να βιώνει μέσα από την πράξη καί τη θεωρία τη γνησιότητα της χριστιανικής ζωής. Τη σπάνια αυτή εμπειρία του άκτίστου φωτός την ζούσαν οί “Αγιοι της Εκκλησίας μας. Γι’ αυτό στις εικόνες το πρόσωπο τους βρίσκεται στο επίκεντρο του άπλετου φωτός μέσα στο όποιο ζούσαν καί όχι κάποιου φυσικού τοπίου, καθώς θέλει ή δυτική τεχνοτροπία.
Η ΜΟΝΗ ΚΑΙ ΑΛΗΘΙΝΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ
Ή θεολογία της θεοπτίας, δηλαδή της θέας της θείας δόξας, καθώς σηματοδοτήθηκε οτή Θεία Μεταμόρφωση, είναι ή μόνη καί αληθινή θεολογία, την οποία γνωρίζει ή ορθόδοξη Εκκλησία. Ή εμπειρία του άκτίστου φωτός έκανε το Μέγα Βασίλειο να λάμπει ολόκληρος, όταν προσευχόταν μέσα στο κελί του. Από τίς προσωπικές του εμπειρίες κινούμενος ό άγιος Συμεών ό Νέος Θεολόγος μας αποκαλύπτει ότι αποτέλεσμα των φωτοφανειών είναι να φωτίζεται ολόκληρος ό άνθρωπος, να γίνεται όλος φως καί να βλέπει τα πάντα ως φως.
Γι’ αυτό γράφει: «Μακάριοι οί το φως του Κυρίου εντεύθεν γνωρίσαντες καί εν τω θείω φωτί αύγαζόμενοι». Μακάριοι δηλαδή είναι όσοι θα γνωρίσουν από τούτη τη ζωή το φως του Κυρίου καί θα φωτίζονται άπ’ αυτό. Το άκτιστο λοιπόν φως δυνητικά μεταδίδεται σ’ ολόκληρο τον άνθρωπο καί τον κάνει να ζει από τούτη τη ζωή μέσα στην κοινωνία της Αγίας Τριάδος.Ή κοινωνία αυτή με το Θεό αποτελεί δείγμα της μακαριότητας του μέλλοντος αιώνος, «της έκλαμπούσης απορρήτου αίγλης της μιας τρισυπόστατου θείας ουσίας ή φύσεως.
Ή θέα αυτή του φωτοειδούς προσώπου του Θεού,δηλαδή ή θέα του μεταμορφωμένου Χριστού, πού απευθύνεται σε όλους μας, βρήκε την πλήρη δικαίωση της στη διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά καί τη ζωή των Άγιων μας.
2024/08/14
ΕΟΡΤΕΣ ΚΑΙ ΠΑΝΗΓΥΡΕΙΣ
Ο μήνας Ιούλιος έχει την ευλογία να κοσμείται από τις μνήμες λαοφιλών Αγίων και ιδιαίτερα Οσίων γυναικών. Κατ' αυτές πανηγύρισαν Ναοί και Μονές της Γνησίας Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ελλάδος.
Την 20 Ιούλιου εόρτασε την εις Ουρανούς ανάβαση του Προφήτου Ηλιού ο τρισυπόστατος Ιερός Μητροπολιτικός Ναός των Γ.Ο.Χ. Κατερίνης στην περιοχή του Σιδηροδρομικού Σταθμού της Πιερικής πρωτεύουσας. Ιερούργησε ο Παν/τις Ιερομόναχος π. Αθανάσιος Δημουλάς. Στη πρώτη φωτογραφία διακρίνεται ο τακτικός εφημέριος της ενορίας, Παν/τος Ιερομόναχος π. Ευθύμιος Κωτούλας που εξυπηρετεί με ζήλο.
Την 22α του μηνός Ιουλίου πανηγύρισε η Ιερά γυναικεία Μονή της Αγίας Μαγδαληνής στη Δίβρη Λαμίας. Ιερούργησε ο Παν/τος Ιερομόναχος π. Αθανάσιος Δημουλάς και προσήλθαν φιλάγιοι πιστοί από διάφορες περιοχές. Τους προσκυνητές φιλοξένησε η αδελφότητα υπό την Γερόντισσα Υπομονή Μοναχή.
2024/08/03
ΝΕΟ ΤΕΥΧΟΣ ΤΗΣ ΘΗΒΑΪΚΗΣ ΦΩΝΗΣ
- Το Τριμηνιαίο περιοδικό της Γνησίας Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ελλάδος με πάντα εποικοδομητικό πνευματικό περιεχόμενο και τη γνήσια Ορθόδοξη διδασκαλία.
- Εγγραφείτε συνδρομητές για το νέο έτος στα παρακάτω τηλέφωνο, email και διεύθυνση της Ιεράς Μονής.
- Είναι σημαντική η ενίσχυση και η διάδοση του περιοδικού της Εκκλησίας μας ενώ οι οπαδοί της αποκριάτικης φατρίας και του ιδιοτελούς σχίσματος παρεμποδίζουν την κυκλοφορία του στους Ιερούς Ναούς.
2024/08/01
Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
Οἱ χωρισμοὶ καταστρέφουν τὸ κῦρος τῆς Ἐκκλησίας
Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου
Γι’ αὐτὸ καὶ ἀλλοῦ πάλι ἀφοῦ εἶπε, «πλείονα πάντων ἐκοπίασα» [περισσότερο ἀπ’ ὅλου κόπιασα], πρόσθεσε, «οὐκ ἐγὼ δέ, ἀλλ’ ἡ χάρις ἡ σὺν ἐμοί» [ὄχι βέβαια ἐγώ, ἀλλ’ ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ ποὺ εἶναι μαζί μου] (Α΄ Κορ. 15, 10). Τὸ ὄνομα λοιπὸν «κλητὸς» δὲν ἀποδεικνύει τίποτε ἄλλο παρὰ τὸ ὅτι θεωρεῖ ὁ [Ἀπόστολος] Παῦλος πὼς ἀπὸ τὰ κατορθώματά του δὲν εἶναι κανένα δικό του, ἀλλ’ ὅλα τὰ ἀναθέτει στὸν Δεσπότη Θεό. Τὸ ἴδιο ἀκριβῶς καὶ ὁ Χριστὸς δίδαξε στοὺς Μαθητὲς λέγοντας· «οὐχ ὑμεῖς με ἐξελέξασθε, ἀλλ’ ἐγὼ ἐξελεξάμην ὑμᾶς» [δὲν μὲ διαλέξατε ἐσεῖς, ἀλλὰ ἐγὼ σᾶς διάλεξα] (Ἰω. 15, 16). Καὶ ὁ Ἀπόστολος τὸ ἴδιο πάλι ὑπονοεῖ στὴν αὐτὴ Ἐπιστολὴ λέγοντας· «τότε δὲ ἐπιγνώσομαι, καθὼς καὶ ἐπεγνώσθην» [τότε ὅμως θὰ τὸν γνωρίσω καλά, ὅπως καὶ ὁ Θεὸς μὲ ἔχει γνωρίσει] (Α΄ Κορ. 13, 12). Γιατὶ τώρα, λέγει, δὲν τὸν γνώρισα ἐγὼ πρῶτος, ἀλλὰ Αὐτὸς μὲ γνώρισε πρῶτος. Διότι ὅταν τὸν καταδίωκε καὶ πολεμοῦσε τὴν Ἐκκλησία, ὁ Χριστὸς τὸν κάλεσε, λέγοντας· «Σαούλ, Σαούλ, τί με διώκεις;» [Σαῦλε, Σαῦλε, γιατί μὲ καταδιώκεις;] (Πράξ. 9, 4). Γι’ αὐτὸ ὀνομάζει τὸν ἑαυτό του «κλητό».
Γιὰ ποιό λόγο ἔγραφε ἔτσι στοὺς Κορινθίους; Ἡ Κόρινθος αὐτὴ εἶναι μητρόπολη τῆς Ἀχαΐας καὶ καυχιόταν γιὰ τὰ πνευματικά της χαρίσματα. Καὶ πολὺ σωστά. Γιατὶ πρώτη ἀπόλαυσε τὴν γλῶσσα τοῦ Παύλου καὶ ὅπως τὸ ἀμπέλι, ποὺ ἔτυχε νὰ τὸ περιποιεῖται κάποιος ἔμπειρος καὶ ἐπιμελὴς γεωργός, βγάζει πλούσιο φύλλωμα καὶ γεμίζει συνέχεια ἀπὸ πολὺ καρπό, ἔτσι ἀκριβῶς καὶ ἡ πόλη ἐκείνη, ἀκούοντας πρῶτα τὴν διδασκαλία τοῦ Παύλου, σὰν κάποιου ἔμπειρου γεωργοῦ, καὶ ἀπολαμβάνοντας γιὰ πολὺ χρόνο τὴν σοφία του, εἶχε ἄφθονα ὅλα τὰ ἀγαθά. Καὶ δὲν ἦταν αὐτὴ πλούσια μόνο στὰ πνευματικὰ χαρίσματα, ἀλλ’ εἶχε καὶ πολὺ ἄφθονα τὰ ὑλικὰ πλεονεκτήματα. Γιατὶ πραγματικὰ ἦταν ἀνώτερη ἀπὸ τὶς ἄλλες πόλεις καὶ στὴν τότε φιλοσοφικὴ σκέψη καὶ στὸν πλοῦτο καὶ στὴν δύναμη. Καὶ αὐτὰ τὴν ὁδήγησαν στὴν ματαιοδοξία καὶ στὴν ἀλαζονεία καὶ μὲ τὴν ἀλαζονεία χωρίσθηκε σὲ πολλὲς μερίδες.
Γιατὶ τέτοια εἶναι ἡ φύση τῆς ὑπερηφάνειας· σπάει τὸν δεσμὸ τῆς ἀγάπης, ἀποκόπτει τὸν πλησίον καὶ κάνει τὸν ὑπερήφανο νὰ ζεῖ ἀπομονωμένος. Καὶ ὅπως ἕνας τοῖχος ὅταν φουσκώσει γκρεμίζει τὴν οἰκοδομή, ἔτσι ἀκριβῶς καὶ ἡ ψυχὴ ὅταν φουσκώσει ἀπὸ ὑπερηφάνεια δὲν ἀνέχεται τὴν συναναστροφὴ μὲ ἄλλον, πρᾶγμα ποὺ ἔπαθε καὶ ἡ Κόρινθος τότε. Καὶ μεταξύ τους συγκρούονταν καὶ κομμάτιασαν τὴν Ἐκκλησία καὶ ὅρισαν στὸν ἑαυτό τους πάρα πολλοὺς ἄλλους διδασκάλους, καὶ ἀφοῦ χωρίσθηκαν σὲ φατρίες καὶ ὁμάδες, κατέστρεφαν τὸ κῦρος («ἀξίωμα») τῆς Ἐκκλησίας (βλ. Α΄ Κορ. 1, 10-13). Γιατὶ τὸ κῦρος τῆς Ἐκκλησίας τὸ διατηροῦν οἱ πιστοὶ ὅταν εἶναι ἑνωμένοι μεταξύ τους σὰν ἕνα σῶμα.
Πρέπει ὅμως ὅλα αὐτὰ νὰ σᾶς τὰ ἀποδείξω, ὅτι δηλαδὴ οἱ Κορίνθιοι τότε ἀπόλαυσαν πρῶτοι τὴν διδασκαλία τοῦ Παύλου, ὅτι ἦταν γεμᾶτοι πνευματικὰ χαρίσματα, ὅτι ὑπερίσχυαν καὶ σὲ ὑλικὰ πλεονεκτήματα, ὅτι γι’ αὐτοὺς τοὺς λόγους ὁδηγήθηκαν σὲ ἀλαζονεία καὶ χωρίσθηκαν μεταξύ τους καὶ ἄλλοι τάχθηκαν μ’ αὐτοὺς καὶ ἄλλοι μ’ ἐκείνους.
Ὅτι λοιπὸν πρῶτοι ἀπόλαυσαν τὴν διδασκαλία τοῦ Παύλου ἄκουσε πῶς αὐτὸ τὸ ὑπαινίχθηκε ὁ Παῦλος. Γιατὶ, λέγει, «ἐὰν γὰρ πολλοὺς παιδαγωγοὺς ἔχητε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ ἀλλ’ οὐ πολλοὺς πατέρας. Ἐν γὰρ Χριστῷ Ἰησοῦ διὰ τοῦ εὐαγγελίου ἐγὼ ὑμᾶς ἐγέννησα» [καὶ ἄν ἀκόμα ἔχετε πολλοὺς παιδαγωγοὺς στὴν ζωή σας στὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, δὲν ἔχετε ὅμως πολλοὺς πατέρες. Γιατὶ στὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐγὼ σᾶς γέννησα μὲ τὸ κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου] (Α΄ Κορ. 4, 15). Διότι ὁ πατέρας εἶναι ποὺ φέρνει πρῶτος στὸ φῶς τὸ παιδί. Καὶ πάλι [λέγει]· «ἐγὼ ἐφύτευσα, Ἀπολλὼς ἐπότισε» [ἐγὼ φύτεψα, ὁ Ἀπολλὼς πότισε] (Α΄ Κορ. 3, 6), δείχνοντας ὅτι πρῶτος ἔσπειρε τὴν διδασκαλία. Καὶ ὅτι καυχιόταν γιὰ τὰ πνευματικά τους χαρίσματα εἶναι φανερὸ ἀπὸ τὰ ἑξῆς· «εὐχαριστῶ τῷ Θεῷ μου ἐπὶ τῇ χάριτι τοῦ Θεοῦ, ὅτι ἐν παντὶ ἐπλουτίσθητε ἐν αὐτῷ, ὥστε ὑμᾶς μὴ ὑστερεῖσθει ἐν μηδενὶ χαρίσματι» [εὐχαριστῶ τὸν Θεό μου γιὰ τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ ποὺ σᾶς δόθηκε διὰ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, διότι αὐτὸς σᾶς πλούτισε μὲ κάθε χάρισμα, ὥστε νὰ μὴ λείπει ἀπὸ σᾶς κανένα χάρισμα] (Α΄ Κορ. 1, 4-5, 7).
Καὶ ὅτι βέβαια ἦταν κάτοχοι τῆς σοφίας τοῦ κόσμου μᾶς τὸ φανέρωσε ἀπὸ τὸ ὅτι ἀπευθύνει πολλοὺς καὶ μακροὺς λόγους ἐναντίον τῆς σοφίας αὐτῆς. Γιατί, ἐνῶ πουθενὰ σὲ ἄλλη ἐπιστολὴ δὲν τὸ ἔκαμε αὐτὸ ἔστω καὶ σύντομα, ἐδῶ χρησιμοποιεῖ καὶ πολλὲς κατηγορίες. Ἐπειδὴ λοιπὸν ἀπὸ ἐδῶ ἔγινε ἡ φλεγμονή, ἐκεῖ ἔκαμε καὶ τὴν ἐγχείρηση, λέγοντας αὐτό· «Οὐ γὰρ ἀπέστειλέ με Χριστὸς βαπτίζειν, ἀλλ’ εὐαγγελίζεσθαι, οὐκ ἐν σοφίᾳ λόγου, ἵνα μὴ κενωθῇ ὁ σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ» [διότι ὁ Χριστὸς δὲν μὲ ἔστειλε νὰ βαπτίζω, ἀλλὰ νὰ κηρύττω τὸ Εὐαγγέλιο, χωρὶς σοφὰ λόγια, ὥστε ὁ σταυρικὸς θάνατος τοῦ Χριστοῦ νὰ μὴ χάσει τὸ περιεχόμενό του] (Α΄ Κορ. 1, 17)…
(Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὴν Ὁμιλία: «Ἐπιτίμησις κατὰ τῶν ἀπολειφθέντων», στὸ Ἰωάννου Χρυσοστόμου Ἅπαντα τὰ Ἔργα, ΕΠΕ, τ. 26 [86], Πατερικαὶ Ἐκδόσεις «Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς», Θεσσαλονίκη 1986, σελ. 467-471. Αναδημοσίευση από imlp.gr)